Elektrik İle Yapılan Çalışmalarda İş Güvenliği
Elektrikte iş güvenliği çok önemli bir konudur. Elektrik, hayatımızın en önemli parçalarından biridir. Televizyon izlerken, yemek yerken, temizlik yaparken, çalışırken tüm hayatımız elektrikle iç içedir. Kesilmesi durumunda hayatı durma noktasına getirebilen elektrik, bizim için çok büyük öneme sahiptir. Şehir içindeki sistemlerin işlemesi, kurulu olan düzenin devam etmesi vb. herşey elektriğe bağlıdır. Elektrik evde ve işte modern hayat için vazgeçilmezdir.
-
Elektrik riski yıl içinde meydana gelen iş kazalarının büyük bir kısmı elektrik kazalarından oluştuğu görülmektedir. Sanayinin her kesiminde ve her makine ve tezgahta elektrik kullanılır. Teknik yönden gerekli olanlar yapılmazsa veya ilgili kurumlarca gerekli denetimler yapılmadığı sürece birçok can ve mal kaybı ile karşı karşıya kalınır. Elektrik akımından kaynaklanan en ciddi zararlar elektrik çarpmalarıdır. Elektrik çarpmasının etkileri birçok etkene dayanır. En önemli etkenler şöyle sıralayabiliriz:
-
Akımın şiddeti,
-
Elektriksel temasın yapısı,
-
Etkilenen uzuvların durumları, akımın vücutta takip ettiği yol,
-
Akım kaynağının gerilimidir.
Çok zayıf bir akım sadece bir karıncalanmaya neden olur. Deriden geçen şiddetli bir akım ise ciddi yanıklara, hatta kalpten geçen akımlar kalp krizine bile sebep olabilir.
Elektrik Güvenliği İçin Hangi Önlemler Alınmalıdır?
Bir kişi elektrik ile temas ettiğinde elektrik akımı vücuttan geçer. Hem iç hem de dış dokularda şoka ve yanmaya sebep olur. İç organlarda ciddi hasarlar oluşturabilir. Elektrik çarpmasının şiddeti, voltaj, temas süresi, akım türü, akım yolu gibi birçok etkene bağlıdır. Her işyerinde (ofisler de dahil) her biri farklı risk seviyesine sahip elektrik tehlikesi vardır. Bazı işyerleri ve meslek grupları her gün ciddi oranda elektrikle çalışırken; bazı işyerleri ve meslek elemanları ise daha az yoğunlukta elektrik kullanmaktadır.
İşyerinden bağımsız olarak, sonuçların ciddiyeti nedeniyle elektrik güvenliğine her zaman özenle riayet etmek gerekir. Doğrudan elektrikle veya canlı elektrikli ekipmanlarla çalışanlar en fazla riski taşırlar. Genellikle elektrik ekipmanı üzerinde kurulum ve onarım yapmak, test ve denetim yapmak, bakımları tamamlamak zorunda olan mühendisler, teknisyenler ve ustalar riski doğru olarak değerlendirmelidir.
Bu nedenle kontrol önlemlerini almak, tedbirlerin uygulanıp uygulanmadığı takip etmek önemlidir. Çalışanları korumak adına hem tedbirlerin hem de kişisel koruyucu donanımların önemini kavramak gerekiyor. Kullanmadan önce elektrikli ekipmanların durumu mutlaka kontrol edilmelidir. Elektrik hatlarının olduğu yerde bir güvenlik çemberi oluşturmak, yetkili personele giriş izni verilirken diğerlerinin girişini engellemek iş kazası riskini azaltır. Çalışanların elektrikle ilgili lisansının olması gerekir. Elektrik ekipmanlarının topraklanması önemlidir.
Çalışanların Elektrikle Çalışmalarda Sorumlulukları
Çalışanların elektrikli işler ve makinelerdeki sorumlulukları lisanslı ve yetkili olmadıkları sürece yaklaşmamaları ile başlamaktadır. Eğer elektrikli önemli bir birimi veya makineyi çalıştırmakla yükümlü değilseniz, ağır akım içeren araçlar ile çalışma izniniz yoksa kesinlikle kendinizi ve makineyi tehlikeye atmamalısınız. Yanlış bir işleminiz veya davranışınız, sizi, mesai arkadaşlarınızı ve işyerini tehlikeye atarak felaketler bile neden olabilir. Bu yüzden yetkisiz alana girmemelisiniz.
Tehlikelere karşı koruma sağlamak için elektrikli ekipmanların düzenli olarak test edilmesi ve testten geçirildiğine dair etiketlenmesi gerekir. Bir denetimde veya kullanım anında elektrikli ekipmanın kontrol edildiğine dair etiket, çalışır halde olduğunun, elektrik kaçağı olmadığının ve arıza içermediğinin detaylı bir kanıtı ve göstergesi olmaktadır.
Farklı işyerleri ve makineler için farklı denetim mekanizmaları ve tabloları belirlenmiştir. Ülkemiz için Elektrik Mühendisleri Odasının belirlediği kriterlere uymak, Bakanlığın oluşturduğu güvenlik önlemlerine riayet etmek elektrikle çalışmalarda riski minimal düzeye indirecektir. Bu yüzden tüm çalışmalarda iş güvenliği tedbirlerinin önemi her geçen gün artmaktadır.